Woning met mensen

Februari 2023

Stappenplan eerste huis kopen

Je eerste huis kopen: hoe werkt dat?

Ben jij van plan om binnenkort je eerste huis te kopen, of wil je meer weten over wat er nodig is om je eerste huis te kopen? Lees dan snel verder, wij helpen je stap voor stap door het proces.

Je eerste huis kopen is spannend en leuk, maar er komt ook een hoop op je af. Waar moet je beginnen? Moet je eerst een hypotheek regelen, of eerst een huis vinden en dan pas de financiën regelen om het te kunnen kopen? En waar klop je dan aan voor een hypotheek? Wat is eigenlijk het verschil in hypotheken? Welke verzekeringen moet je nemen en met wat voor extra kosten moet je rekening houden? Dat zijn een hoop vragen en daar lees je hier alles over.

Oriënteren

Oriënteren kun je leren. Misschien kijk je al regelmatig rond op Funda of bij makelaars om te checken wat voor huizen er te koop zijn. Hartstikke leuk, maar als je niet precies weet wat je maandelijks kwijt wilt zijn aan een hypotheek, is het lastig inschatten wat je kunt kopen. Een eerste huis kopen begint daarom bij leren oriënteren. Je leest deze blog en dat is een mooie stap – hopelijk steek je hier het een ander van op. Zo leer je steeds meer over waar je op moet letten en waar te beginnen.

Om gerichter te kijken naar je toekomstige koophuis heb je twee dingen nodig: duidelijke wensen en een indicatie van de maximale hypotheek (incl. maximale maandlasten). Het is eigenlijk best simpel: als je weet wat je in een woning zoekt én weet wat je kunt betalen, kun je gericht op zoek!

Een belangrijke factor in de eerste stap is om een hypotheekgesprek aan te gaan met een of meerdere hypotheekverstrekkers. Dit kan bij je bank, een andere bank of een andere hypotheekverstrekker. De meeste aanbieders hebben online rekenmodules om al snel een indicatie van je maximale hypotheek te geven. Op basis hiervan kun je gaan vergelijken. Een goede tip is om na een rondje vergelijken een (vaak gratis) oriënterend gesprek aan te gaan. Zo krijg je net wat meer duidelijkheid en zekerheid over wat jouw maximale hypotheek is. Tijdens dit gesprek krijg je ook alvast wat meer informatie over de opties in hypotheken, daarover lees je een stukje verderop meer.

Woningen bezichtigen

Je weet wat je wilt en je weet wat je maximale hypotheek is: tijd om te bezichtigen! In het begin is dit zeker de leukste fase van het kopen van je eerste huis. Je kunt nu echt gaan kijken naar huizen en verder ontdekken wat je wilt. Dit is het moment om lekker te fantaseren over de toekomst.

Bij het bezichtigen is het natuurlijk goed om ook kritisch te zijn. Zijn er nog werkzaamheden die gedaan moeten worden, is het huis goed onderhouden en volgen er nog nieuwe woningen (dus veel werkzaamheden) in de nabije buurt? Ook is het slim om – zeker nu – te kijken naar mogelijkheden om te verduurzamen. Zo bespaar je energie, wat een groene keuze is voor de toekomst. Daarbij zijn er hypotheekverstrekkers die hierbij een korting, of extra hypotheek, aanbieden om je huis te verduurzamen.

Is een aankoopmakelaar nodig? 

Bij dit soort vraagstukken kan een aankoopmakelaar zeker helpen. Wat doet een aankoopmakelaar? Die helpt bij het vinden en kopen van een huis. Soms is een aankoopmakelaar eerder op de hoogte van huizen die de markt op komen – en ze weten vaak meer over de woningmarkt. Dat is vooral handig in populaire regio’s waar huizen veel bekijks trekken. Het is lastig om hiertussen te komen en een aankoopmakelaar kan je dan helpen. Ook kunnen ze helpen met zo’n beetje alle stappen in het proces. Dit spreek je met de aankoopmakelaar af, dus die keuze is geheel aan jou. Gemiddeld kun je rekenen op tussen de 1% en 2% van de aankoopsom aan kosten voor de aankoopmakelaar.

Doe je het liever allemaal zelf? Dat kan ook! Een aankoopmakelaar is niet verplicht, maar kan wel handig zijn en tijd en werk uit handen nemen. Of je daarvoor kiest, of het liever zelf doet, is helemaal aan jou.

Droomhuis gevonden: onderhandelen, bieden en betalen

Droomhuis gevonden? En lijkt erop dat je het kan betalen? Dan is het tijd om te bieden en onderhandelen. Je kunt zelf een bod doen, bijvoorbeeld met een hypotheekverklaring. Daarmee toon je aan dat jij het bod ook daadwerkelijk kan betalen. Hierbij is het ook slim om je bod te overleggen met je hypotheekadviseur, zodat je meer inzicht krijgt in wat jouw bod aan maandelijkse lasten gaat betekenen.

In de huidige markt is overbieden nog steeds een voorkomend fenomeen, al neemt het wel aardig af en kun je vaker weer de onderhandeling aangaan en onderbieden. Bij overbieden betaal je meer dan de vraagprijs. De hypotheekverstrekker zal niet meer hypotheek geven dan de waarde van het huis. Als je gaat overbieden, moet je het stukje dat je overbiedt dus uit eigen zak betalen. Onderbieden kost je uiteraard niks extra – je biedt dan immers minder dan de vraagprijs.

Je bod is geaccepteerd – wat nu?!

Gefeliciteerd! Het lijkt erop dat je een huis aan het kopen bent. Tijd voor een voorlopig koopcontract. Hierin leg je alle afspraken vast, samen met de verkoper van het huis. Dit is tevens hét moment om te zoeken naar een notaris voor de overdracht. Ook heb je nu een taxatierapport nodig voor je hypotheek: je moet het huis dus laten taxeren. Loop nu ook alle regelingen na zoals afspraken over de waarborgsom.

Je had natuurlijk al een hypotheekgesprek gehad en een indicatie gekregen van je maximale hypotheek. Maar, de hypotheek was nog niet rond. Nu je echt een huis gaat kopen, is het tijd om je hypotheek af te sluiten. Kies zorgvuldig, want hiermee ga je een jarenlange betaalverplichting aan. Misschien goed om nog één keer na te gaan wat je maandelijks kwijt kunt. Ook ga je weer een hypotheekadviesgesprek in, dit gesprek is meestal betaald. In dit gesprek bespreek je ook risico’s zoals arbeidsongeschiktheid, overlijden en werkeloosheid.

Welke hypotheek neem je?

Er zijn grofweg drie soorten hypotheken:

  • Annuïteitenhypotheek
  • Lineaire hypotheek
  • Aflossingsvrije hypotheek

Elke hypotheekvorm heeft zo z’n eigen voor- en nadelen. Bij een annuïteitenhypotheek worden je maandlasten steeds iets hoger, maar begin je op relatief lage lasten. Na bijvoorbeeld 30 jaar is je hypotheek dan afgelost inclusief rente. Bij een lineaire hypotheek worden je maandlasten juist steeds iets lager, waarbij je sneller aflost dan een annuïteitenhypotheek. Door sneller af te lossen, betaal je in totaal minder. Dit komt omdat je relatief minder rente betaalt. De aflossingsvrije hypotheek heeft de laagste maandlasten, je lost dan niks af en betaalt alleen de rente. Aflossen van de hypotheek kan tussendoor of bij verkoop van je woning.

Rente vastzetten, of juist niet?

De meeste hypotheekverstrekkers rekenen met een rentevaste periode van 10 jaar. Dat betekent dat je 10 jaar lang een vaste rente betaalt over de hypotheek. Hierbij weet je voor de komende 10 jaar dus wat je aan kosten kunt verwachten – en of je dit kunt betalen.

Bij een variabele rente beweegt de rente mee met de huidige hypotheekrente. Die kan dus omhoog- en omlaaggaan. Dit kan dus in je voordeel werken als de rente omlaag gaat, je maandelijkse kosten gaan dan omlaag. Maar als de rente omhoog gaat, stijgen je maandlasten mee. Op het moment van schrijven is de hypotheekrente vrij hoog; zo’n 4%. In zo’n situatie is het te overwegen om niet voor een vaste rente te kiezen, maar juist een variabele. Bij een hoge rente is de kans aanwezig dat de rente binnenkort gaat dalen. Echter kan de rente ook verder stijgen. Dit is een afweging die je dus zelf moet inschatten, waarbij het goed is om bewust te zijn van het risico dat de rente stijgt. Check dus goed of je de maandlasten ook bij een stijging nog kan dragen. Ten slotte kun je ook kiezen voor een ‘korte rente’, waarbij je de rente voor één of twee jaar vastzet.

Wat zijn de Kosten Koper (k.k.)?

En welke andere kosten kun je verwachten? De ‘kosten koper’ betaal jij als koper van het huis. Dit zijn de bijkomende kosten die je maakt om eigenaar van het huis te worden. Hieronder vallen bijvoorbeeld de overdrachtsbelasting, notariskosten, taxatiekosten, makelaarskosten en de kosten voor het hypotheekadvies. Gemiddeld komt dit uit op zo’n 4% tot 8% van de aankoopprijs van het huis.

Huis gekocht!

Hypotheek geregeld, verkoopafspraken gemaakt en liggen de stukken klaar bij je notaris? Dan gaan de koper (jij dus) en de verkoper bij de notaris langs om de officiële stukken te ondertekenen. Hiermee is de koop rond. Nu ben jij officieel de eigenaar van het huis: het verhuizen kan beginnen!

Tip! Klaar voor de verhuizing? In onze administratieve verhuis-checklist lees je welke zaken je niet mag vergeten. 

Was dit artikel nuttig?

Stel op bank op ipad

Maak van je huis een verzekerd thuis

Kies voor een woonverzekering die bij jou past. Zo ben je ervan verzekerd dat jouw huis jouw thuis is, ongeacht de situatie.